Polska po I wojnie światowej wróciła na mapę polityczną Europy. Ceną za to było straszne wyniszczenie kraju. Polska odradziła się jako państwo niepodległe w 1918 roku, pomimo tego kształt jej granic był ciągle „plastyczny” i ostatecznie ukształtował się w latach 1921 – 1922, po zawarciu traktatu ryskiego z bolszewicką Rosją i zakonczeniu plebiscytów na Warmii i Mazurach. Po zakończeniu I wojny światowej niepodległości Polski zagrażały Niemcy i ZSRR, które wcale nie skrywały swej wrogości do Polski. Szczególnie niebezpieczna była granica z Niemcami, która była pozbawiona przeszkód naturalnych, a Niemcy po przyznaniu im enklawy wschodniopruskiej otaczały Polskę kleszczami od zachodu i północy. Podczas gdy niemieccy posłowie w czerwcu 1919 roku podpisywali tzw. „traktat wersalski” już wówczas myśleli o jego rewizji i odzyskaniu byłego zaboru pruskiego. Wkrótce się tak stało. W roku 1920, w okresie wojny polsko – bolszewickiej, w okresie osłabienia państwa polskiego w Niemczech domagano się przyłączenia do Rzeszy Pomorza, Śląska i stosowali brutalną i bardzo konsekwentną politykę germanizacyjną, prowadzoną szczególnie intensywnie za czasów Bismarcka. Polityka ta spowodowała, że w niektórych rejonach Śląska, Pomorza i Warmii dominowała ludność niemiecka. Ludność polska dominowała jedynie w Wielkopolsce. W roku 1918 członkowie Koła Polskiego zdecydowanie domagali się ponownego przyłączenia zaboru pruskiego do odbudowującej się wówczas Polski. Jednak, gdy sprzymierzone państwa dyktowały Niemcom warunki zawieszenia broni nie nakazały im wycofania wojsk z Wielkopolski, Pomorza i Śląska. Zaczęto wówczas myśleć o ewentualnej akcji powstańczej. W Wielkopolsce bezpośrednim powodem wybuchu powstania był przejazd przez Poznań Ignacego Paderewskiego 26 grudnia 1918 roku. Polscy powstańcy pod dowództwem gen. Józefa Muśnickiego w krótkim czasie odnosili znaczne sukcesy. Na wyzwalanych ziemiach oficjalne dowództwo przejmowała Naczelna Rada Ludowa. Jednak o ostatecznej przynależności tych ziem do polski zadecydowała dopiero konferencja wersalska. W skomplikowanej sytuacji w końcu 1918 roku znalazła się Galicja Wschodnia, z głównym ośrodkiem we Lwowie, tam większość etniczną stanowili Polacy. Lwów był w tym czasie jednym z najbardziej prężnych ośrodków polskiej kultury. W lutym 1918 roku państwa centralne podpisały układ w Brześciu z Radą Centralną Ukraińską. Układ ten przyznawał Ukraińcom nie tylko Galicję Wschodnią z Lwowem, ale także Chełmszczyznę. Opierając się na tym traktacie stacjonująca na Ukrainie Centralna Rada ukraińska postanowiła zbrojnie zająć Galicję Wschodnią i uniemożliwić tym samym Polakom włączenie jej w skład państwa polskiego. W nocy 1 listopada oddziały ukraińskie opanowały Lwów i wiele innych możliwości położonych między Sanem a rzeką Zbrucz. Odpowiedz polskich mieszkańców Lwowa była spontaniczna i zdecydowana. Po ciężkich walkach wojska ukraińskie zostały z miasta wyparte. Jednak ich przewaga w pozostałych miastach Galicji była tak znaczna, że dopiero koncentracja – w początkach roku 1919 – regularnych wojsk polskich pozwoliła na skuteczne przeciwnatarcie. Ukraina dodatkowo została zaatakowana przez armię Czerwoną, doprowadziło to do zawarcia z Polską sojuszu i we wrześniu 1919 roku została podpisana umowa Naddnieprzanska. W zamian za pomoc, którą Polska udzielić miała Ukrainie w walce z Armią Czerwoną, Ukraińcy zrzekli się swych pretensji do Lwowa i innych miast Galicji Wschodniej do rzeki Zbrucz, która stanowić miała przyszłą linię graniczną między obu państwami. Walki z Ukraińcami spowodowały zaabsorbowanie tworzącej się dopiero armii polskiej, moment ten wykorzystali Czesi w sporze o Śląsk Cieszyński. 23 stycznia 1919 roku zupełnie niespodziewanie wojska czeskie zaatakowały stacjonujące w powiatach: cieszyńskim, bielskim i frysztackim polskie jednostki. Mimo bohaterskiej obrony Polacy zostali wyparci. Czesi wykorzystując swoją przewagę militarną zajęli także Spisz i Orawę. W związku z powyższym w spór wmieszała się także Rada Najwyższa (Rada Czterech). Uznając fakty dokonane, podjęła ona w lipcu 1920 roku arbitralną decyzję, zgodnie, z którą, wbrew zasadzie etnicznej, znaczna część Śląska Cieszyńskiego przypadła Czechom. Po zawarciu traktatu ryskiego z Rosją i zakonczeniu plebiscytów na Warmii i Mazurach ukształtowały się granice Polski. Łączna powierzchnia państwa osiągnęła wówczas 388 tyś km2 (szóste miejsce w Europie). Na ogólna długość granic 5529km, na granicę z Niemcami przypadło – 1912km, z ZSSR – 1412km, Czechosłowacją – 984km, Litwą – 507km, Rumunią – 347km, Wolnym Miastem Gdanskiem – 121km, z Łotwą -106km, pozostałe – 140km – to granica morska. Powyższy stan granic utrzymał się do roku 1939. Wtedy to właśnie – 1 września – o godzinie 4:45 rano siły zbrojne Trzeciej Rzeszy zaatakowały Polskę. Pierwsze pociski spadły na placówkę Westerplatte, niemieckie jednostki zaatakowały Polskę z trzech stron: od północy, zachodu i południa. Polska ponosiła druzgocące klęski, a na domiar złego 17 września 1939 roku od wschodu zastaliśmy zaatakowani przez Rosję. Między 19 a 20 września doszło do dwóch wielkich bitew w pobliżu Tomaszowa Lubelskiego. Warszawa skapitulowała 28 września, padła twierdza Modlin, 2 października poddali się obrońcy Helu. Wojna została przegrana. Doszło do IV rozbioru Polski. 27 września, jeszcze w czasie trwania działań wojennych przybył do Moskwy minister spraw zagranicznych Rzeszy – Ribentrop. Już następnego dnia, 28 września podpisany został niemiecko – radziecki pakt o „granicach i przyjaźni”, który wytyczał granicę niemiecko – radziecką, która przebiegał wzdłuż Pisy, Narwi, linii Ostrołęka – Treblinka, Bugu, linii Bełżec – Wisłok oraz rzeki San. Po stronie radzieckiej znalazła się Białostocczyzna oraz województwa: lwowski, stanisławowskie, tarnopolskie, wołyńskie, poleskie, nowogródzkie i wileńskie. Niemcy zagarnęły część województwa warszawskiego i lubelskiego, zabierając tym samym ponad 48% państwa polskiego. Pasjonat historii. Interesuje się prawem, technologią informacyjną. Redaktor Naczelny i wydawca
Wartość pozyskanego przez Niemców surowca tuż po wojnie oszacowano na ponad 5,2 mld złotych z 1939 roku. Po przeliczeniu daje to 62,4 mld w obecnych pieniądzach. O realiach życia podczas II wojny światowej przeczytacie w nowej książce przygotowanej przez zespół magazynu WielkaHISTORIA.pl – Okupowana Polska w liczbach (Bellona 2020) ..
Odrodzenie Rzeczpospolitej 1. Polskie ugrupowania polityczne wobec wojny • Orientacja proaustryjacka – w razie wojny należy dążyć do połączenia Królestwa Polskiego z Galicją i utworzenia autonomicznego państwa polskiego pod berłem Habsburgów. Przywódcą był Józef Piłsudski. • Orientacja prorosyjska (Narodowa Demokracja) – Polacy powinni sprzymierzyć się z Rosją przeciwko cesarstwu niemieckiemu. Prawdziwym wrogiem Polski są Prusy. Przywódcą był Roman Dmowski. • Autonomia, to niezależność, prawo do samodzielnego decydowania o sprawach wewnętrznych jakiegoś narodu. • Tajny Związek Walki Czynnej został powołany w 1908 r. Przez Organizacje Bojowej Polskiej Partii z inicjatywy Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnowskiego. Głównym celem ZWC było zdobycie niepodległości. W 1910r. Utworzono Związek Strzelecki we Lwowie i Towarzystwo "Strzelec" w Krakowie. Władze austriackie pozwoliły na szkolenie wojskowej młodzieży. Z organizacji strzeleckich powstała I Kompania Kadrowa, jej komendantem był Józef Piłsudski. Kompania liczyła ok. 11 tys. członków. • 6 sierpnia 1914 r. Żołnierze Pierwszej Kadrowej wkroczyli do Królestwa Polskiego, licząc na wybuchu powstania narodowego przeciwko Rosji. Mieszkańcy przyjęli ich jednak dość nieufnie. Po 6 dniach zdobyto Kielce, a nawet wtedy do powstania nie doszło. • Pod koniec 1914r. Austriacy dzięki Naczelnemu Komitetowi Narodowemu, pozwolili na powołanie Legionów Polskich. Z oddziałów strzeleckich utworzono 1. Pułk Strzelców pod dowództwem Piłsudskiego, który skierowano do walka na lewym brzegu Wisły pod Opatowem. W grudniu 1914 r. przekształcono go w I Brygadę Legionów Polskich. • Józef Piłsudski dał się poznać, pomimo braku wykształcenia, jako doskonały taktyk i świetny dowódca. • Na początku 1915 r. powstała II Brygada, zwana Karpacką, jej ułani wsławili się szarżą pod Rokitną w czerwcu 1915r. W październiku II Brygada pod dowództwem gen. Józefa Hallera została skierowana na front nad rzeką Styr, gdzie dołączyła do I Brygady, która wraz z nowo utworzoną III Brygadą toczyła krwawe walki pozycyjne. Pod koniec 1915r. siły polskie liczyły 20 tys. żołnierzy. • Roman Dmowski – wybitny działacz polityczny II RP • Józef Piłsudski – marszałek Polski, wybitny polityk i mąż stanu. • Józef Haller – gen. i polityk, dowódca Brygad Legionów. Wspomagał i dowodził Błękitną Armią we Francji. • Polska miała szanse na uzyskanie ograniczonej autonomii. Obie strony walczące chciały zjednać sobie Polaków jako rekrutów. 6 sierpnia 1914r. naczelny wódz wojsk rosyjskich, wielki książę Mikołaj Mikołajewicz, zapowiedział w swoim manifeście zjednoczenie ziem polskich po pokonaniu państw centralnych. Polska miała się odrodzić, ale pod berłem cara. • 5 listopada 1916r. władcy Niemiec i Austro-Węgier ogłosili akt, który proklamował powstanie Królestwa Polskiego. Kwestia niepodległości dla Polski stała się problemem międzynarodowym. Akt ten, zapowiadał utworzenie państwa polskiego po pokonaniu Ententy, ale nie precyzował jego granic. • Rok później na ziemiach zaboru Rosyjskiego została utworzona Rada Regencyjna (przez Niemców), która miała do czasu powołania króla, stanowić władze w Królestwie Polskim, lecz był całkowicie zależna od Niemiec. • RĘKOJMIA – gwarancja • Po rewolucji lutowej, Rząd Tymczasowy wydał odezwę, w której obiecał stworzenie niepodległej Polski. W marcu 1917r. w orędziu do narodu polskiego Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i żołnierskich przyznała Polsce prawo do całkowitej niepodległości. • W czerwcu 1917 r. rozpoczęto tworzenie Armii Polskiej, a w Paryżu znalazł swoją siedzibę Komitet Narodowy Polski z Romanem Dmowskim na czele. We wrześniu Komitet został uznany przez Francję za reprezentację polityczną Polski, a po uznaniu go przez Włochy i Wielką Brytanię w lutym 1918r. otrzymał władzę zwierzchnią nad Armią Polską. • INTERNOWANIE – przymusowe zamknięcie w specjalnym obozie osób uznanych za groźne dla państwa. • W lipcu 1917r. Piłsudski wezwał swoich legionistów do odmówienie złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemieckim. Legionistów z I i III Brygady, którzy byli obywatelami austriackimi, wcielono do armii Austro-Węgier, a pozostałych internowano w obozach w Sczypiornie. Józef Piłsudski został uwięziony w twierdzy wojskowej w Magdeburgu. • 8 stycznia 1918r. Woodrow Wilson, zaproponował w swoim orędziu warunki pokoju w Europie. Również w tym orędziu zawarł utworzenie niepodległej polski z dostępem do morza. • INTEGRALNOŚĆ – niepodzielność • Bolszewicy ogłosili zawieszenie broni, obawiając się niemieckiej ofensywy. Jednak po odrzuceniu niemieckich warunków rozmowy pokojowe przerwano, a Niemcy wznowili działania wojenne. • Aby zapobiec całkowitej klęsce Rosji, rząd radziecki poprosił o rozejm. W czasie walk z Rosją w lutym 1918r. Niemcy podpisały traktat pokojowy z Ukrainą. Na jago mocy Ukraińska Republika Ludowa otrzymała od Niemców Chełmszczyznę i część Polesia, co wywołało liczne protesty Polaków. • W marcu 1918r. w Brześciu Litewskim podpisano traktat pokojowy pomiędzy Rosją i Niemcami. Traktat ten pozostawił los ziem polskich w rękach niemieckich. 2. Powstanie państwa polskiego i pierwsze rządy • Edward Rydz-Śmigły – marszałek Polski. Oficer I Brygady Legionów • Po podpisaniu zawieszenia broni oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej, powstałej z Polskich Drużyn Strzeleckich i Związku Strzeleckiego, rozpoczęły rozbrajanie żołnierzy niemieckich na ulicach miast. • Już 19 października 1918r. na Śląsku Cieszyńskim powstała Rada Narodowa Śląska Cieszyńskiego, a 9 dniu później w Krakowie Polska Komisja Likwidacyjna z Wincentym Witosem na czele. • 7 listopada 1918r. został powołany Tymczasowy Rząd Polski, przez Polką Partię Socjalistyczną i Polskie Stronnictwo Ludowe. Siedzibą tego rządu był Lublin. Na jego czele stanął Ignacy Daszyński i Edward Rydz-Śmigły. • Po wybuchu rewolucji w Niemczech, z więzienia w Magdeburgu został zwolniony Józef Piłsudski. • 11 listopada 1918r. Rada Regencyjna przekazała mu naczelne dowództwo nad tworzącym się wojskiem, a w trzy dni później rozwiązała się, oddając Piłudskiemu jako Naczelnikowi Państwa, władzę. • Na pierwszego premiera Piłsudski powołał socjalistę, Jędrzeja Moraczewskiego, który zaczął organizować władzę administracyjną w państwie. Ogłoszono równouprawnienie obywateli. Wprowadzono ośmiogodzinny dzień pracy, ubezpieczenia społeczne i minimum płacy. Rząd ten nie został uznany przez Ententę i podał się do dymisji. Nowym premierem został Ignacy Paderewski. • Prawica i centrum: ND ( Narodowa Demokracja ); ChD ( Chrześcijańska Demokracja ) • Ludowe – centrowe: PSL ( Polskie Stronnictwo Ludowe ) Piast • Ludowe – lewicowe: PSL ( Polskie Stronnictwo Ludowe ) Wyzwolenie • Lewicowe: PPS ( Polska Partia Socjalistyczna ); KPRP ( Komunistyczna Partia Robotnicza Polska ) • Ignacy Paderewski – pianista; jeden z założycieli KNP • Ignacy Daszyński – komuch; polityk; poseł • Wincenty Witos – działacz ruchu ludowego i mąż stanu, 3-krotny premier RP • 17 marca 1921 – konstytucja marcowa 3. Walka o granice wschodnie • W polityczne polskiej powstały dwie koncepcje zasięgu państwa na wschodzie. Józef Piłsudski obawiając się Rosji, uważał, iż Polska jako najsilniejsze państwo w Europie Środkowej powinna wraz z Litwą, Białorusią i Ukrainą stworzyć silne państwo federacyjne. Była to tzw. Koncepcja federacyjna. Przeciwstawiał się jej wpływowy przywódca endecji Roman Dmowski, który realizował program inkorporacyjny. Dmowski chciał przyłączenia (inkorporacji) do ziem rdzennie polskich (za które uważał cały zabór pruski, Kongresówkę, Galicję i Wileńszczyznę), część ziem zachodniej Białorusi i Ukrainy oraz Litwę, na których mieszkał znaczny odsetek Polaków. Państwo miało mieć charakter narodowy. • ASYMILACJA – wchłonięcie • FEDERACJA – związek państw • W nocy z 31 października na 1 listopada 1918r. ukraińskie oddziały wojskowe opanowały Lwów oraz Galicję Wschodnią po Przemyśl. Z braku wojska w obronie Lwowa stanęli jego mieszkańcy. Po trzech tygodniach nadeszły regularne oddziały Wojska Polskiego, które wyparły wojska ukraińskie i opanowały miasto • Armia Czerwona wspierała komunistów na terenach zajmowanych przez wojsko. Tworzono na nich czerwone republiki radzieckie. W latach 1918-1919 powstały czerwone rządy dla Estonii, Łotwy, Litwy, Białorusi i Ukrainy. Piłsudski obawiając się bolszewików pierwszy uderzył na Litwę i Wilno. Walki trwały na Polesiu i nad Niemnem. W kwietniu 1919r. oddziały polskie wraz z Piłsudskim wyzwoliły Wilno, Lidę, Nowogródek i Baranowicze. W lipcu Polacy zdobyli Mińsk, a w już w listopadzie rozpoczęto rozmowy pokojowe. Wojska carskiego gen. Antona Denikina toczyły zwycięskie walki z Armią Czerwoną, której groziła klęska. Piłsudski przerwał natarcie, by umożliwić czerwonym pokonanie białych. Bolszewicy jednak po zwycięstwie nad wojskami carskimi zerwały rozmowy pokojowe. • Zimą 1919/1920r. Polacy wspólnie z Łotyszami odbili Dyneburg. Rydz-Śmigły przekazał je niepodległej Łotwie. • Toczyły się walki z Ukrainą, o panowanie nad Galicją. Dlatego powracające z Francji wojska gen. Hallera zostały skierowane na południowy wschód. Wojska Ukraińskiej Republiki Ludowej atamana Semena Petlury musiały walczyć na drugim froncie z bolszewikami, którzy chcieli stworzyć Ukraińską Republikę Radziecką. W tej sytuacji ataman Prtlura podpisał z Piłsudskim układ sojuszniczy. Zjednoczone wojska ruszyły na Kijów, aby odbić miasto z rąk wroga. 7 maja 1920r. Kijów został odzyskany. Po kontrnatarciu 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego wojska polskie opuściły Kijów i rozpoczęły odwrót. • ATAMAN – dowódca wojsk i naczelnik osiedli kozackich na Ukrainie 4. Wojna z bolszewikami • Zajęcie Kijowa rozbudziło nacjonalizm rosyjski. Do Armii Czerwonej zgłosiło się ok. 40 tys. carskich oficerów. Po wodzą Tuchaczewskiego uderzyli na słabnące siły polskie (I ofensywa). Na początku lipca 1920r. nastąpiła II ofensywa, armia czerwona zajęła wówczas Mińsk, Grodno, Wilno, Białystok. Na tych ziemiach utworzono Tymczasowy Komitet Rewolucji Polski, który miał być przyszłym rządem Polskiej Republiki Radzieckiej (Marchlewski; Dzierżyński) • Zagrożenie Polski przez zwycięstwa rosyjskie doprowadziło do powstania Rady Obrony Państwa (Piłsudski). Powołano Rząd Obrony Narodowej, na czele z Wincentym Witosem. Premier Grabski pojechał do Belgii, do Spa, prosząc wojska sprzymierzone o pośrednictwo w rozmowach z Rosją. • Wielka Brytania podjęła się pośrednictwa, ale zażądała by granica wschodnia powstała na linii Kurzona (dawna granica Królestwa Polskiego). Podczas rozmów w Mińsku bolszewicy zażądali: ograniczenia Armii Polskiej do 50 tys., swobodny tranzyt przez Polskę, oddanie nadwyżek broni. Anglicy poparli Rosyjskie stanowisko, a Francuzi i US – Polskę. • W tym czasie Armia Czerwona przekonana o swej przewadze rozpoczęła atak na Warszawę. 15 sierpnia Rosjanie zostali powstrzymani. Polacy ruszyli do kontruderzenia. Wojska rosyjskie rozpoczęły odwrót. • Jednak Tuchaczewski przegrupował wojska i chciał raz jeszcze uderzyć na Warszawę. Polacy uprzedzili go i nad Niemnem ostatecznie rozbili Armię Czerwoną. Na południu pod Komarowem, Armia Konna Budionnego została rozbita przez wojska gen. Hallera. W październiku 1920r. zawarto rozejm i rozpoczęto rozmowy pokojowe. • 18 marca 1921r. w Rydze podpisano traktat między Rosją Radziecką, Polską i Ukrainą. Włączono do polski ziemie zamieszkałe przez Białorusinów i Ukraińców. Polska uzyskała korzystniejsze granice. • Uciekająca Armia Radziecka oddała Litwinom Wilno. Jednak na rozkaz Piłsudskiego gen. Żeligowski zajął Wilno. Utworzono Litwę Środkową, którą w 1920r. sejm przyłączył do Polski. Litwini nie uznali tego Faktu, uważali że Wilno jest pod okupacją. 5. Ustalenie granic Polski • Na konferencji paryskiej komisja przyznała Polsce Wielkopolskę i Pomorze Wschodnie bez Gdańska, 8021 który został wolnym miastem. Na terenach spornych z Niemcami postanowiono przeprowadzić plebiscyt. Mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego, Górnego Śląska, Warmii, Mazur i Powiśla mieli sami wybrać czy chcą należeć do Polski czy do Niemiec lub Czechosłowacji. Plebiscyt przeprowadzono w lipcu, a w tym samym czasie Armia czerwona zbliżała się do Warszawy. Prawie we wszystkich gminach wygrali Niemcy, poprzez dobre zorganizowanie i propagandę. • PLEBISCYT – powszechne głosowanie całej ludności • Polska Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego i czechosłowacka Rada Narodowa Śląska dokonały podziału spornych ziem wg kryterium etnicznego. Czechosłowacja wykorzystując zaangażowanie Polski w walki z Niemcami i Ukrainą, niespodziewanie zajęła Cieszyn, lecz samoobrona mieszkańców powstrzymała atak. NA terenach spornych miał być przeprowadzony plebiscyt. Mimo to w lipcu 1920r. podczas ofensywy bolszewików na Warszawę, zwycięskie mocarstwa przyznały Czechom większą część obszary spornego na Śląsku Cieszyńskim. • W grudniu 1918r. polski Sejm Dzielnicowy Wielkopolski uchwalił włączenie tej prowincji do państwa polskiego. Podczas pobytu Ignacego Paderewskiego w Poznaniu 27 grudnia 1918r. Niemcy dokonali wielu prowokacji: zrywano polskie flagi, próbowano rozpędzić witające Paderewskiego tłumy i ostrzelano hotel. Polacy odpowiedzieli strzałami. To wszystko przerodziło się w powstanie Wielkopolski. Nad Armią Wielkopolską dowodził gen. Józef Dowbór-Miśnicki. Polacy zajęli większość Wielkopolski, a miesiąc później podpisano rozejm w Trewirze. Zgodnie z decyzją sprzymierzonych nad losem granicy miał zadecydować plebiscyt, ale ani Niemcom, ani Polakom nie pasowało to. Niemcy mając przewagę we władzy, nasilali terror antypolski, aby zastraszyć Polaków. Ale w nocy 16-17 sierpnia 1919r. wybuchło powstanie. Walki objęły inne powiaty, a na Górnym Śląsku wybuchły strajki. Niemcy jednak przeprowadzili pacyfikację ludności. • PACYFIKACJA – stłumienie powstania przy użyciu siły • SiPo – policja bezpieczeństwa (niemiecka) • Na tereny sporne przybyły wojska Francuskie i Włoskie. Polskim komisarzem plebiscytowym mianowano Wojciech Korfantego, jego siedzibą został Bytom. Podczas ofensywy radzieckiej na Warszawę w lipcu i sierpniu 1920r. rozpoczęło się II powstanie śląskie. Została rozwiązana SiPo, a na jej miejsce powołano policję plebiscytową. • 20 marca 1921r. na Górnym Śląsku przeprowadzono plebiscyt. Niemcy sprowadzili ok. 200 tys. Niemców urodzonych na Śląsku. Niemcy wygrały 700:480 tys. głosów. W nocy 2-3 maja rozpoczęło się trzecie powstanie śląskie. Wreszcie komisji koalicyjnej udało się doprowadzić do rozejmu. Polsce przypadło 29% śląska (50% hut; 76% kopalń). • Obszar RP wynosił 388 tys. km2. Ludność liczyła około 27 mln. • Mniejszości w Polsce: Polacy 65%; Ukraińcy 14%; Żydzi 9%; Białorusini 5%; Niemcy 2%; Inne 5%. • Granice: W. M. Gdańsk 121km 2,2%; Litwa 521km 9,6%; Łotwa 106km 2%; ZSSR 1412km 26%; Rumunia 347km 6,5%; Czechosłowacja 984km 18,4%; Niemcy 1912km 35,4%.
Odbudowa państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Kształtowanie się granic państwa polskiego w latach 1918-1921. Odrodzenie państwa polskiego; Rumunia po 1945 roku; Odrodzenie niepodległego państwa polskiego po I wojnie światowej.
Ogromną rolę w odrodzeniu Polski po latach zaborów odegrała I wojna światowa. Ale w budowie nowego państwa nieocenione było działanie osób, których często nazywa się Ojcami Niepodległości. Jaki był udział Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego i innych mężów stanu w odzyskaniu niepodległości? Józef PiłsudskiJózef Piłsudski jest uznawany za najważniejszego polityka, który doprowadził do odzyskania przez Polskę wolności. W młodości angażował się w antyrosyjskie działania niepodległościowe, za co został zesłany na Syberię. Po powrocie ze zsyłki działał w Polskiej Partii Socjalistycznej, w której redagował pismo „Robotnik”. Był zwolennikiem socjalizmu niepodległościowego. Od roku 1910 roku Piłsudski rozwijał działalność Związków Strzeleckich w Galicji. To Rosję uznawał za głównego wroga polskiej niepodległości, a pierwszym krokiem w walce o nią miało być według niego antyrosyjskie powstanie. Dlatego w czasie pierwszej wojny światowej stanął na czele I Brygady Legionów Polskich, walczącej u boku Austro-Węgier i Niemiec. W 1914 roku z inicjatywy Piłsudskiego powstała tajna Polska Organizacja Wojskowa, której celem było zbrojne zdobycie niepodległości. Gdy w Rosji wybuchła rewolucja, Piłsudski doprowadził do kryzysu przysięgowego i zerwał współpracę z Wiedniem i Berlinem. 10 listopada 1918 roku, przybył do Warszawy, po tym jak został zwolniony z więzienia z Magdeburgu. 14 listopada przejął pełnię władzę od Rady Regencyjnej, a następnie został mianowany Naczelnikiem DmowskiPrzywódca i ideolog Narodowej Demokracji. W młodości należał do Ligi Polskiej, którą w 1893 roku przekształcił w tajną Ligę Narodową, organizację, której celem było narodowe przebudzenie Polaków oraz wzrost ich samoświadomości we wszystkich zaborach. Przez swoją niepodległościową działalność był zmuszony do opuszczenia zaboru rosyjskiego. Zamieszkał we Lwowie, gdzie objął redakcję dwutygodnika „Przegląd Wszechpolski” i współtworzył Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne. Do niepodległości chciał dążyć etapami. Jednym z etapów miało być połączenie rozdzielonych polskich ziem. Za głównego wroga sprawy polskiej uznał Niemcy, a drogę do niepodległości taktycznie związał z Rosją. Ze względu na rosyjskie porażki w I wojnie światowej wyjechał na zachód. W sierpniu 1917 roku utworzył w Lozannie Komitet Narodowy Polski, który wkrótce zaczął być uważany przez państwa ententy za jedynego przedstawiciela odradzającej się Rzeczypospolitej. Wraz z Ignacym Paderewskim reprezentował Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu, gdzie 29 stycznia wygłosił 5-godzinne exposé dotyczące całości polskich żądań, które sam od razu płynnie przekładał na język angielski i francuski. W imieniu Rzeczpospolitej wraz z Paderewskim 28 czerwca 1919 roku podpisał traktat WitosWielokrotny wójt rodzinnej wsi Wierzchosławice. Od początku politycznej kariery zajmował się sprawami galicyjskich chłopów. Związał się ze Stronnictwem Ludowym i został jednym z jego liderów. Sprawy chłopskie poruszał też w ramach Sejmu Krajowego we Lwowie i parlamentu austriackiego w Wiedniu. W swojej działalności łączył sprawy upodmiotowienia chłopów i reformy rolnej z uświadamianiem narodowym włościan i ideą niepodległościową. W 1914 roku powstało PSL „Piast”, którego Witos został jednym z liderów. Współpracował z obozem narodowym Romana Dmowskiego i wstąpił do tajnej Ligi Narodowej. Pod koniec października 1918 roku stanął na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, która przejęła władze w Galicji od Austrii. Ze względu na mocno lewicowy charakter odmówił udziału w rządzie Ignacego Daszyńskiego, który powstał 7 listopada 1918 roku w DaszyńskiPolityk socjalistyczny i niepodległościowy przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę działający w Galicji. Był jednym z głównych organizatorów ruchu socjalistycznego w Galicji. Od 1897 roku zasiadał on w wiedeńskiej Radzie Państwa, w której zasłynął jako wybitny mówca. Pełnił również rolę krakowskiego radnego. Przed pierwszą wojną światową był gorącym zwolennikiem Józefa Piłsudskiego. Współpracował z Polską Partią Socjalistyczną. Po wybuchu wojny Daszyński wspierał działalność piłsudczykowskiej Polskiej Organizacji Narodowej. W październiku 1918 roku był współautorem manifestu, w którym polscy posłowie parlamentu austriackiego oświadczali, że odtąd uważają się za obywateli Polski. W nocy z 6 na 7 listopada został powołany Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie, na którego czele stanął właśnie Daszyński. Rząd był mocno lewicowy i ogłosił bardzo postępowo-demokratyczny program reform społeczno-gospodarczych. Piłsudski po powrocie do kraju przyjął 12 listopada dymisję rządu lubelskiego, ale powierzył Daszyńskiemu misje stworzenia nowego, koalicyjnego rządu. Misja się nie powiodła, ze względu na brak porozumienia z Narodową Demokracją i 17 listopada nowym premierem został Jędrzej Jan PaderewskiSławny na całym świecie polski pianista, wirtuoz i kompozytor, a także polityk. Paderewski w 1881 roku wyjechał na zachód, gdzie z powodzeniem rozwijał międzynarodową karierę muzyczną. Międzynarodowa sława uczyniła go ambasadorem sprawy polskiej na świecie. Podczas I wojny światowej zaangażował się wraz z Henrykiem Sienkiewiczem w działalność szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Przebywając w Stanach Zjednoczonych lobbował za polską niepodległością wśród amerykańskich polityków. Od 1917 roku był amerykańskim przedstawicielem utworzonego przez Romana Dmowskiego Komitetu Narodowego Polskiego. Miał dostęp również do administracji prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona i możliwe jest to, że to za jego sprawą w zaprezentowanych 8 stycznia 1918 roku „Czternastu punktach” Wilsona znalazł się postulat „stworzenia niepodległego państwa polskiego”. Jego wizyta przejazdem w Poznaniu przesądziła o wybuchu powstania wielkopolskiego 27 grudnia 1918 r. 16 stycznia 1919 roku, po ustąpieniu rządu Jędrzeja Moraczewskiego został premierem i ministrem spraw zagranicznych. Dzięki niemu doszło do porozumienia Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu. Paderewski był obok Romana Dmowskiego delegatem na paryską konferencję pokojową, zakończoną podpisaniem traktatu KorfantyUrodzony w górniczej rodzinie na Górnym Śląsku walczył o niepodległość Polski ze śląskiem w jej granicach. W latach 1901–1908 współpracował z Romanem Dmowskim będąc członkiem Ligi Narodowej. Na łamach redagowanych przez siebie gazet „Górnoślązaka” oraz „Polaka” szerzył niepodległościowe ideę wśród zamieszkujących Górny Śląsk Polaków. O polskie interesy dbał także jako poseł do niemieckiego Reichstagu, a także pruskiego Landtagu. 25 października 1918, gdy Niemcy przegrywali w I wojnie światowej wystąpił w niemieckim parlamencie z głośnym żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego i Górnego Śląska. Gdy na mocy traktatu wersalskiego postanowiono, że sprawa przynależności Górnego Śląska będzie rozstrzygnięta przez głosowanie w plebiscycie, prowadził agitację na rzecz głosowania na Polskę. Po niekorzystnym dla Polski wyniku plebiscytu w 1921 roku stanął na czele III powstania śląskiego. Dzięki zrywowi i skutecznej polityce Korfantego najbardziej uprzemysłowione tereny Górnego Śląska trafiły do odrodzonej że znasz historię odzyskania niepodległości przez Polskę? Sprawdź się w naszym quizie!Czytaj też:Piłsudski i trzech przyszłych polskich premierów obrabowali rosyjski pociąg. Zuchwała akcja pod Bezdanami
Jak już wyżej wspomniano, zasadniczym celem polskiego społeczeństwa w dobie powojennej, było odbudowanie oraz zrekonstruowanie, dotkniętego wojną państwa. Temu też celowi, służyło wprowadzenie w życie, planu tzw. trzyletniego (realizowanego w latach 1947-1949).
O PORTALU Portal to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy. Więcej Polska w XX wieku Budowa niepodległego państwa PUBLIKACJA: Książka „Wojna domowa. Nowe spojrzenie na odrodzenie Polski” Niełatwo jest opisać proces odrodzenia państwa: wszak to suma czynników trudnych niekiedy do ustalenia, w których niemałą rolę ma także szczęście. Problem powstaje jednak wtedy, gdy uznajemy go raczej za efekt ambicji politycznych grupy elit, a nie ukoronowanie wytrwałych dążeń kilku pokoleń. Dlatego książka Jochena Böhlera, poświęcona odzyskaniu niepodległości przez nasz kraj, nie będzie dla polskiego czytelnika lekturą łatwą. Böhler jest nad Wisłą świetnie znany za sprawą kilku publikacji dotyczących II wojny światowej, mierzących się z problemem niemieckich zbrodni na obywatelach II Rzeczpospolitej. Tym razem na warsztat wziął pierwsze lata odrodzonej Polski, ukazując je – jak zdążył do tego przyzwyczaić – w sposób nieortodoksyjny i nowatorski. Znakomite wrażenie robi zręcznie prowadzona narracja i błyskotliwość stosowanego języka (co równocześnie stanowi niewątpliwą zasługę tłumacza), a także imponująca znajomość publikacji i dokumentów. Pytanie tylko, czy w poszukiwaniu nowej efektownej formuły ujęcia historii odrodzenia polskiej państwowości nie poszedł zbyt daleko. Zdumiewające uproszczenie znajdziemy już w samym tytule. Użyty tam termin „środkowoeuropejska wojna domowa” wydaje się intrygującym założeniem i punktem wyjścia do rozważań na temat kształtowania się struktur państwowych. Szybko jednak miejsce fascynacji zajmuje zakłopotanie. Argumentacja zbudowana jest bowiem według logiki geopolitycznej rodem z głębokiego XIX wieku. Jej sedno stanowiło pojęcie imperium, a przecież odrodzona Polska powstała właśnie w miejscu, gdzie stykały się ze sobą władztwa Hohenzollernów, Habsburgów i Romanowów. W efekcie, trudno pozbyć się natrętnej myśli, że pomysł Böhlera – rzeczywiście odważny i niekonwencjonalny – z samego założenia jest zdumiewająco anachroniczny. Podmiotowość polityczną gotów jest on przyznać instytucjom starych imperiów, dość brutalnie „orientalizując” obywateli tych ziem. Podkreślmy od razu, ta krzywdząca generalizacja odnosi się nie tylko do ludności polskiej. „Wojna domowa” przypomina opis wrażeń z oglądania teatru historii Europy Środkowo-Wschodniej przez szybę ustawioną wzdłuż wschodniej granicy Niemiec. I z tej perspektywy istotnie przemiany po Wielkiej Wojnie mogą przypominać brutalny konflikt wewnętrzny przepełniony niezrozumiałymi ambicjami, kompleksami podszytymi polityczną niedojrzałością. Autor cytuje nawet Churchilla, który tarcia w tym regionie nazwał „wojnami pigmejów” – szkoda może że czyni to bez komentarza. Określenie będące bon motem wytrawnego gracza politycznego stało się bowiem myślą przewodnią całej pracy. Wojny plemienne – bo zdaje się je postrzegać niemiecki historyk – wybuchły na ziemiach, przez które przetoczył się właśnie największy konflikt w dziejach; gdzie królowały chaos i przemoc. I z tego – zdaniem Böhlera – zrodziła się Polska. Pozwala mu to wyjaśnić wiele elementów wydarzeń z lat 1918-1921, na czele z ogromną brutalnością, której symbolem na zachodzie stały się pogromy antyżydowskie w Galicji Wschodniej czy na Wołyniu. Ale to co pozwala wyjaśnić przemoc, słabo tłumaczy inne fenomeny. Jednym z najważniejszych jest problem polskiej tożsamości narodowej AD 1918. Jak wyglądała ona na „głębokiej prowincji”? Można powiedzieć, że idiosynkratycznie: była „tutejsza” i nierzadko sytuowała się poza współczesnym rozumieniem narodowości czy etnosu, sprowadzając się czasem do sfery języka oraz konfesji. Nie jest tak, że autor tego nie dostrzega. Ale jednocześnie używa siatki pojęciowej, która nie w pełni przystaje do opisywanej przez niego rzeczywistości. To zaś zmusza go do zdumiewających uproszczeń. Momentami można wręcz odnieść wrażenie, że spory narodowe i etniczne sprowadza on jedynie do poziomu tarć etnicznych. I odnosi się w swych ocenach do całych społeczności zamieszkujących w tej części Europy, twierdząc, że ekspansywna polityka elit (w tym wypadku: przede wszystkim polskich władz) skrzywdziła je i wymusiła na nich przyjęcie narzuconych ram w sferze świadomości. Są miejsca – jak Galicja Wschodnia – w których jego obserwacje będą miały choćby częściowe pokrycie w rzeczywistości. Ale czy trafne jest przypisywanie Wielkopolanom angażującym się w powstanie antyniemieckie motywacji głównie ekonomicznych? Z tym nie mogę się zgodzić. Wybór przynależności państwowej z pewnością zmuszał do redefinicji własnej tożsamości. Sęk w tym, że tożsamość polska nie wyłoniła się deus ex machina po I wojnie światowej. Owszem, uległa przemianom pod wpływem szeregu czynników politycznych, społecznych i kulturowych. Ale byłoby nieuczciwe wyrokować, że było to (wymuszone, wykalkulowane czy też narzucone) przyjęcie jednego z kilku wariantów tożsamości, które się ze sobą wzajemnie wykluczały i zwalczały, czy wręcz były skutkiem plemiennej walki o dominację nad terytorium. Böhler nie chce dostrzec przenikających się, a niekiedy uzupełniających się i właściwych dla tych ziem tradycji. Najgorsze jest chyba to, że nie chce uznać tego stanu rzeczy za dalekie dziedzictwo wielonarodowej Rzeczpospolitej przedrozbiorowej, ale jako swego rodzaju niedojrzałość, brak zdefiniowanej tożsamości. Dlatego też zaproponowana przezeń wizja wielkiego kotła, w którym gotują się wzajemne animozje mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej, okazuje się ślepą uliczką. Pojęcie to jest bowiem głównie efektownym hasłem. W szczegółach zaś okazuje się być tak pojemne, że granice owego kotła można spokojnie rozszerzyć na cały kontynent. A może wręcz na całą kulę ziemską? Bezsprzecznie ważne jest, że niemiecki badacz zwraca uwagę na często bagatelizowany fakt, że pierwsze lata niepodległej Polski to nie tylko społeczna euforia listopadowa i podniosła atmosfera. Efektem straszliwej wojny były też liczne napady i pogromy dokonywane na tle narodowościowym, etnicznym i religijnym, a także rabunkowym. Nowej rzeczywistości towarzyszyły bieda, głód i epidemie. O tej karcie tużpowojennej rzeczywistości zdajemy się zapominać, ale Böhler rzetelnie nam o tym przypomina. Zasługą nowo utworzonych państw było opanowanie owego fermentu, choć miejscami autor gotów jest obwiniać tworzące się organizmy państwowe o eskalację i wykorzystanie niepokojów społecznych do własnych celów. Warto zresztą postawić w tym miejscu pytanie: jaką receptę na konflikty w regionie proponuje autor? Nie mówi tego wprost, choć lata 1918-1921 stają się dla niego granicą między światem spokojnym i uporządkowanym, a światem pełnym nacjonalizmów, niepokojów i waśni. Tak jakby do chaosu doprowadził upadek starej Europy i trzech cesarstw, które zgodnie pilnowały, by nie dopuścić do wrzenia. „Narody, narody, po diabła narody?” – śpiewał Jacek Kaczmarski, gorzko komentując dzieje XX wieku. Wielka szkoda, że praca, którą skierowano do zachodniego czytelnika – i która trafiła na półki polskich księgarni w stulecie niepodległości – tak konsekwentnie powiela stereotypy. To co w tej książce ciekawe i inspirujące zostaje, niestety, przyćmione przez duch imperialnego Churchilla i jego spojrzenia na dzikich mieszkańców Europy Środkowej. Czyż nie ciężko jest znaleźć wspólny język, gdy się inaczej rozumie kluczowe pojęcia? „Wojna domowa. Nowe spojrzenie na odrodzenie Polski”, wydawnictwo Znak. Piotr Abryszeński Źródło: MHP COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. NAJNOWSZE W Krakowie uroczyste zakończenie obchodów Jubileuszowego Roku Ignacjańskiego Muzeum Podkarpackie przypomina Ignacego Łukasiewicza W przeddzień 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego msza św. z udziałem władz Ukraińscy muzycy-uchodźcy wystąpili na londyńskim festiwalu The Proms Uroczystości przed pomnikiem Żołnierzy „Żywiciela” na stołecznym Żoliborzu Newsletter Oświadczam, że wyrażam zgodę oraz upoważniam Muzeum Historii Polski, ul. Mokotowska 33/35, W-wa (dalej MHP) jako Administratora danych osobowych oraz wszelkie podmioty działające na rzecz lub zlecenie MHP do przetwarzania moich danych osob. (e-mail) w zakresie i celach niezbędnych do otrzymywania newslettera od dnia wyrażenia tej zgody do jej odwołania. Jestem świadomy/a, że mam prawo w dowolnym momencie odwołać zgodę oraz że odwołanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody udzielonej przed jej wycofaniem. Jestem też świadomy/a, że przysługuje mi prawo dostępu do moich danych, do ich sprostowania, do ograniczenia przetwarzania, do przenoszenia danych, do sprzeciwu wobec przetwarzania. COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Konspekt artykułu Dariusza Góreckiego "Uznanie międzynarodowe państwa polskiego po pierwszej wojnie światowej" 1. Jesienią 1918 roku dobiegała kresu pierwsza wojna światowa przynosząc rozstrzygnięcia, których nie przywidywały mocarstwa rozpoczynające tę wojnę.
Jeden z liderów Konfederacji kolejny raz szokuje. W czerwcu br. polityk powiedział, że "To myśmy cały czas atakowali Rosję, a Rosja nas nie". "Także, proszę się zastanowić, drażniliśmy Rosję nie wiadomo dlaczego" - przekonywał Korwin-Mikke. Polityk wystąpił na kanale "Odrodzenie komunizmu". Był tam gościem Michała Nowickiego, który pochwalał mord w Katyniu. "Nie chciałem w to wierzyć, ale Janusz Korwin-Mikke naprawdę wystąpił w yt kanale Odrodzenie Komunizmu - syna Wandy Nowickiej. U typa, który pochwalał mord w Katyniu, wzywał do napadów na księży, przedsiębiorców, rabowanie majątków "burżuazji", wychwalał zbrodnie Dzierżyńskiego" - napisał na Twitterze Wojciech Wybranowski. Ja?? Pierwsze słyszę! — Janusz Korwin-Mikke (@JkmMikke) July 25, 2022 Film opublikowany na kanale "Odrodzenie komunizmu" nosi tytuł "Banderowska histeria w Polsce - rozmowa z Januszem Korwinem Mikke". "Ja? Pierwsze słyszę!" Jak na twitta byłego dziennikarza "Do Rzeczy" zareagował lider Konfederacji? Dość oryginalnie. "Ja?? Pierwsze słyszę!!" - napisał Korwin-Mikke pytany o swoje wystąpienie na kanale "Odrodzenie komunizmu". "A to jest pański sobowtór?" - zapytał Wybranowski i dołączył link do filmu na YT. O Michale Nowickim, synu polityk Lewicy Wandy Nowickiej, pisaliśmy już na łamach naszego portalu w 2020 roku. Opublikował wówczas w serwisie YouTube nagranie „Feliks Desperado”. W piosence gloryfikował NKWD, a ofiary aparatu komunistycznego określił mianem „wyklętego polskiego ścierwa”. Na swojej stronie „Odrodzenie komunizmu” wskazywał że sowiecki najazd na Polskę był „humanitarną interwencją”. Syn polityk przyznawał też, że kłamstwem jest obarczanie Rosjan za mord w Katyniu - w jego ocenie masowej eksterminacji dokonali Niemcy. Źródło:
Decyzje Traktatu Wersalskiego w sprawie Polski, a ich realizacja. W dniu 11 listopada 1918 roku Polska po 123letniej niewoli odzyskała niepodległość. Fakt powstania pierwszych polskich organów państwowych notyfikowany został w piśmie Józefa Piłsudskiego, skierowanym 16 listopada 1918 roku do prezydenta Stanów Zjednoczonych, rządów
Webinar - nagranie Lekcja w pigułce: Arabowie i islam Prowadzący: Agnieszka Jankowiak-Maik EDYCJA 2022 Aktywność niezbędna do uzyskania Certyfikatu 2022 I stopnia Kurs Gotowy sposób na lekcję: Arabowie i islam Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik EDYCJA 2022 Aktywność niezbędna do uzyskania Certyfikatu 2022 I stopnia Webinar - nagranie Lekcja w pigułce: Rozwijam skrzydła, czyli o budowaniu samoświadomości i samoakceptacji Prowadzący: Przemek Staroń i Marta Młyńska EDYCJA 2022 Aktywność niezbędna do uzyskania Certyfikatu 2022 I stopnia Kurs Gotowy sposób na lekcję: Rozwijam skrzydła, czyli o budowaniu samoświadomości i samoakceptacji Autor: Przemek Staroń i Marta Młyńska EDYCJA 2022 Aktywność niezbędna do uzyskania Certyfikatu 2022 I stopnia Webinar - nagranie Lekcja w pigułce: Polska za panowania Kazimierza Wielkiego Prowadzący: Agnieszka Jankowiak-Maik EDYCJA 2022 Aktywność niezbędna do uzyskania Certyfikatu 2022 I stopnia Zobacz wszystkie
Odrodzenie państwa polskiego po I Wojnie Światowej – szczęśliwy przypadek, zasługa Polaków, czy efekt życzliwości mocarstw. realnych przypuszczeń. Nikt nie sądził, że w wojnie tej wezmą udział wszystkie wielkie mocarstwa świata, a obok nich wiele innych mniejszych państw i narodów, że będzie trwała ponad cztery lata
To pytanie ma już najlepszą odpowiedź, jeśli znasz lepszą możesz ją dodać ażór Z chwilą zakończenia I wojny Polska po 123 latach odzyskała przed zakończeniem wojny prezydent USA w swoim przemówieniu, w punkcie 13 zawarł potrzebę utworzenia Polski. 11 listopada 1918 w Compiegne Niemcy podpisali kapitulację i tak zakończyła się I wojna światowa, w ten sam dzień Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu władzę, 14 XI przejął też władzę cywilną. Rozpoczęły się walki o granice, wybuchły 3 powstania śląskie, jedyne zwycięskie powstanie w historii Polski tj. Powstanie Wielkopolskie, oraz walki o Lwów i tereny wschodnie. o 19:37
Następną reformę podziału administracyjnego Polski po II wojnie światowej wprowadzono mocą Ustawy z 28 VI 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa 30. Dokument ten poprzedzono uchwaleniem Ustawy z 4 II 1950 r. o doko-nywaniu zmian podziału administracyjnego Państwa 31. Ustawa określała zasady
Flickr Creative Commons ImagesSome images used in this set are licensed under the Creative Commons through to see the original works with their full wojna światowa
15-24 sierpnia 1914 - bitwa pod Cerem, 3 sierpnia 1914 - Niemcy atakują Belgię, 14 sierpnia 1914 - Francja atakuje Alzację i Lotaryngię, 6 do 12 września 1914 - pierwsza bitwa nad Marną. 25 kwietnia 1915 - 9 stycznia 1916 - bitwa pod Gallipoli i klęska aliantów, 1 lipca 1916 - natarcie Brytyjczyków nad Sommą, 6 kwietnia 1917 - USA
Odrodzenie państwa polskiego po I Wojnie Światowej – szczęśliwy przypadek, zasługa Polaków, czy efekt życzliwości mocarstw. Jeśli pierwsza Wojna Światowa była dla całego świata nieoczekiwaną, oszałamiającą katastrofą, to z naszego polskiego punktu widzenia stała się ona czymś przechodzącym granice najśmielszych, najmniej realnych przypuszczeń. Nikt nie sądził, że w wojnie tej wezmą udział wszystkie wielkie mocarstwa świata, a obok nich wiele innych mniejszych państw i narodów, że będzie trwała ponad cztery lata, i że padnie w niej blisko dziesięć milionów ofiar. Toteż nikt nie mógł przewidzieć, że zburzy ona w tak dużym stopniu ustrój gospodarczy świata i do takiego stopnia zniszczy bogactwo Europy. Wybuch I wojny światowej otworzył przed Polakami szanse na odzyskanie niepodległości. Państwa. Państwa, które wzięły w niej udział podzieliły się na dwa wrogie bloki ? trójprzymierze i trójporozumienie znane również jako ententa. Trójprzymierze utworzyły Niemcy, Austo-Węgry, Turcja oraz Bułgaria. Trójporozumienie, czyli Rosja, Wielka Brytania, Francja, Stany Zjednoczone, Japonia i Włochy (te ostatnie w 1915 r. odłączyły się od bloku państw trójprzymierza). Wraz z przedłużaniem się wojny narastał kryzys wewnętrzny w Rosji. Ponosiła ona klęski jak i wielkie straty w ludziach. Działania wojenne pokazały słabość Rosji a także nieudolność jej elit rządzących, w tym samego cara Mikołaja II. Bardzo pogorszyła się jej sytuacja gospodarcza, wzrosły ceny żywności Rosji oraz sytuacja materialna ludności. Spowodowało to wzrost jej niezadowolenia i sprawiło, iż stała się ona podatna na hasła rewolucyjnych zmian. Napiętą sytuację zaostrzała dodatkowo korupcja panująca pośród carskich urzędników carskich urzędników. Rewolucja w państwie rosyjskim była z pewnością szczęśliwym przypadkiem, dlatego że odwróciła ona uwagę Rosji od Polski. Skutkowało to tym, że naród polski nie był zrusyfikowany, a gdyby w kraju rosyjskim takowej rewolucji nie było, losy Polski mogłyby potoczyć się inaczej. Kolejnym szczęśliwym wypadkiem był rozpad Austro-Węgier, ponieważ zniknęło jedno z trzech państw, przez które były rozbiory naszej ojczyzny. Odrodzenie państwa polskiego, nie było jednak spowodowane tylko szczęśliwymi przypadkami. Swoje zasługi mieli także Polacy, a dokładnie ich niepodległościowe aspiracje, które nie pozwoliły wrogom zająć Polski, oraz zapomnieć o jej istnieniu. Buntowali się, wzniecali bohaterskie powstania, mimo że najczęściej kończyły się one niepowodzeniem. W drugiej połowie XIX wieku, oraz na początku XX wieku nastąpił rozwój gospodarczy i społeczny na ziemiach polskich. Był to czas, gdy Polska powoli stawała się państwem nowoczesnym. Zrezygnowani Polacy, po nieudanym powstaniu styczniowym, wrócili do pracy organicznej, zarzucając akcje i działania konspiracyjne. Tworzyli także lokalne ośrodki władzy. Chcieli jakimś stopniu w okupantach uzyskać sojusznika poprzez starania dyplomatyczne, by możliwie zyskać ich zaufanie, co oznaczało pewne dodatkowe przywileje. Mateusz Szwoger-Lettecki
tYA8bdb. mcxxzr4nu4.pages.dev/37mcxxzr4nu4.pages.dev/37mcxxzr4nu4.pages.dev/71mcxxzr4nu4.pages.dev/25mcxxzr4nu4.pages.dev/86mcxxzr4nu4.pages.dev/11mcxxzr4nu4.pages.dev/12mcxxzr4nu4.pages.dev/48
odrodzenie państwa polskiego po i wojnie światowej
